Όταν άρχισα να δουλεύω σαν σκηνογράφος ταινιών βρισκόμουν στην Γερμανία όπου η ορολογία του επαγγέλματος ήταν μάλλον η θεατρική. Η τάξη στην ακαδημία έγραφε στην πόρτα Bühnenbild, δηλαδή σκηνική εικόνα, αλλά οι ανθρωπιστές καταλάβαιναν και το Szenenbild ή Szenographie. Στην τηλεόραση που άρχισα να δουλεύω λίγο αργότερα κι έφτιαχνα τελάρα και κύβους για εκπαιδευτικά προγράμματα τα λέγαμε όλα Szenenbild. Στον κινηματογράφο τα πράγματα ήταν πιο μπερδεμένα γιατί σαν τέχνη –ή βιομηχανία– που άνθισε στον εθνικοσοσιαλισμό είχε αποκτήσει και αμιγώς Γερμανική ορολογία. Φαντάζομαι ότι από εκεί βγήκε το Gesamtausstattung –γράφω γι αυτό στο ΤΑΜΠΟΥΡΛΟ- αλλά ίσχυαν ακόμη και όροι όπως Filmarchitekt ή και το ανατολικογερμανικής προέλευσης Filmbildner. Οι φίλοι και συνεργάτες μου Heidi και Toni Lüdi έγραψαν ολόκληρη πραγματεία για τον ορισμό του επαγγέλματος. Στα μέσα του ’70 ο κλάδος υιοθέτησε την αγγλική ορολογία για να ξεχωρίζει τους set dresser από τους set designer και οι παραγωγοί χάριζαν τίτλους όπως art director και production designer. Όπως όλοι οι ηθοποιοί ονομάζονται ηθοποιοί –ή talent στo Χόλιγουντ- λένε ότι υπάρ-χουν και production designer που δεν έχουν πιάσει μολύβι στην ζωή τους. Aυτό ίσως ισχύει, γιατί στις χολιγουντιανές ταινίες ο production designer έχει ένα μεγάλο επιτελείο εξειδι-κευμένων συνεργατών και συμβούλων για κάθε τομέα. Στις ταινίες που δούλεψα ήξερα από την αρχή ότι δεν θα είχα τέτοια υποστήριξη και δεν το μετάνιωσα γιατί οι διαφορετικοί άνθρωποι και κόσμοι που συνάντησα κάνοντας αυτή την δουλειά ήταν καμιά φορά πιο συναρπαστικοί από την ίδια την ταινία.